Emotieregulatievaardigheden voor verstandelijk beperkte cliënten
Linda Beumeler1, drs. Ragna Plomp2
1MENT GGZ & NB-DGT, 2Dimence & Transfore & NB-DGT
Kernwoorden
Emotieregulatievaardigheden, verstandelijk beperkte cliënten, vaardighedensysteem
Doelgroep
mensen met weinig ervaring met het onderwerp
Inhoud workshop
Een van de assumpties in Dialectische Gedragstherapie (DGT) is “Alles is perfect zoals het is” met daarnaast het feilbaarheidsprincipe “DGT-therapeuten zijn Gewone Mensen en kunnen falen”, wat natuurlijk dialectisch in zichzelf lijkt. DGT is niet perfect en dat ondervond Julie Brown toen ze probeerde DGT één op één over te zetten naar de doelgroep met een IQ tussen de 40 en 70. Als antwoord op de problemen die ze daarmee ondervond heeft ze een methode ontwikkeld waarmee cliënten met een verstandelijke beperking kunnen leren om zelfbeheersing ontwikkelen, effectief om te gaan met hun emoties en te krijgen wat ze nodig hebben zonder zichzelf, anderen of hun omgeving te beschadigen; Het Vaardigheden Systeem. Deze vaardigheidstraining is gebaseerd op Dialectische Gedragstherapie en beslaat een periode van twaalf weken.
De vaardigheden en het programma lijkt veel breder inzetbaar dan enkel bij de LVB-doelgroep, hoewel daar nog geen onderzoek naar is gedaan. Het programma is heel gedragsmatig en vraagt minder van de cognitieve vermogens van cliënt, waardoor veel verschillende toepassingen denkbaar zijn.
Tijdens de workshop maak je kennis met “Het Vaardighedensysteem”. We demonstreren verschillende vaardigheden en geven je zeker de kans om ze zelf te oefenen. We richten specifieke aandacht op de aanpassingen die zijn doorgevoerd om het programma toegankelijk en effectief te maken voor deze doelgroep.
Invulling workshop
Tijdens de workshop laten we je kennis maken met “Het Vaardighedensysteem”. Middels een korte powerpoint staan we kort stil bij de theoretische uitgangspunten en de opzet van het vaardighedensysteem.
In plaats van het vereenvoudigen van het materiaal heeft Julie Brown er bewust voor gekozen onderwijsstrategieën te ontwikkelen om het leren te maximaliseren en de integratie en het generaliseren van vaardigheden tot stand te brengen. Die strategieën bestaan uit gedragsstrategieën zoals shaping, positieve bekrachtiging, contingentiemanagement en de snellestap-beoordeling.
Het Vaardighedensysteem is een programma van een jaar waarin de cliënten vier keer de vaardigheidstraining van twaalf weken doorlopen. Die training duurt ongeveer zestig minuten per sessie. De training kan op zichzelf staand gegeven worden in woonsettingen van cliënten, of ingebed in een volledig DGT-programma in de GGZ. In de woonsetting moet de omgeving vanzelfsprekend meegetraind worden om coaching te kunnen bieden op deze vaardigheden. We demonstreren verschillende vaardigheden uit dit vaardigheden systeem en geven je de kans om ze zelf te oefenen om zo de effectiviteit van deze vaardigheden te ervaren.
Aanbevolen literatuur
- Brown, J. F. (2016). The emotion regulation skills system for cognitively challenged clients: A DBT informed approach. New York, NY: The Guilford Press.
- Brown, J. F. (2011). The Skills System Instructor’s Guide – an emotion-regulation skills curriculum for all learning abilities. Bloomington: iUniverse (Nederlandse vertaling dr. L.M.C. (Wies) van den Bosch)
- Linehan M. M. (2015) DBT® skills training manual. Second edition. New York London: The Guilford Press. (Nederlandse vertaling dr. L.M.C. (Wies) van den Bosch)
- Fiona, E., Indianti, W. (2018). DEVELOPING EMOTION REGULATION SKILLS BY EMOTION REGULATION SKILLS SYSTEM TRAINING FOR CHILDREN WITH MILD INTELLECTUAL DISABILITY. Jurnal Psikologi Insight. Vol. 2, No. 2, Oktober 2018: hlm 51-66